De vrijmetselaar streeft er naar een beter mens te
worden.
Waarom ik een beter mens wil worden?? Eenvoudige vraag, maar erg lastig om te beantwoorden.
Laat ik proberen kleine stukjes van antwoorden te formuleren.
Al schrijvende wordt het misschien wat.
Een slechter mens wil ik natuurlijk niet worden. En als ik
ook geen beter mens wil worden, zou ik het dus maar laten voor wat het is en de
dingen laten ontwikkelen zoals het zich ontwikkelt. Ik geef dan de regie aan de
omstandigheden. Kan, maar vind ik niet bevredigend.
Een beter mens worden impliceert dat je niet af bent
en dat je een ontwikkeling doormaakt of door zou moeten maken. De vraag is dan waar naar toe je jezelf zou
moeten ontwikkelen. Is er een plan, is er een doel? Of leveren wij alleen de stenen en
de Opper Bouwmeester des Heelals bouwt?
Maar hoe moet ik dan
mijn steen bewerken om hem geschikt te maken voor die bouw? Sommige stenen zijn
toch beter inpasbaar in de bouw dan andere stenen?
De bouw is niet af. De schepping is niet af. Zoals, volgens
een Chinees gezegde “een mens niet tweemaal in dezelfde rivier kan baden”, is
alles in beweging en blijft niets hetzelfde. Zelfs volgens moderne inzichten
zou het onderscheid tussen dode en levende stof niet juist zijn. Alles is in
beweging en transformeert. Ik ben deel
van die schepping. Ik ben deel van dat wordingsproces. Ik heb een (piepklein)
rolletje in dat scheppingsgebeuren. Ik
maak deel uit van een soort collectieve intelligentie die de schepping
voortstuwt. Waarheen? Geen idee. Zal de schepping ooit
voltooid zijn en daarmee de mens zijn perfecte staat hebben bereikt? Geen idee.
Maar het één past beter dan het andere in dat wordingsproces. Misschien
zouden we niet ( moraliserend) over een beter mens moeten spreken, maar
over een meer passend mens.
Maar is niet juist al datgene wat niet passend was, de
aanzet geweest tot verdere evolutie en daarmee dus heel functioneel geweest in
de verdere bouw? Verstoring van het
evenwicht – en zelfs chaos – heeft altijd geleid tot nieuw en ‘beter’
evenwicht. Hebben de verschrikkingen van de eerste en tweede oorlog niet geleid
tot een ongekende samenwerking en verbroedering binnen Europa? Ik ben ervan
overtuigd dat de huidige economisch, financiële crisis in Europa, Europa
uiteindelijk sterker zal maken cq meer één zal worden. Oorlogen en natuurrampen
etc zijn de pijnlijke groeistuipen in
onze evolutie. Geldt dat ook niet op het individuele niveau? Betekent dat dat het niet uitmaakt of ik een “goed”
of “slecht” mens ben? In beide gevallen
kan ik dus functioneel zijn in de voortstuwing van de evolutie. Ik geloof dat
niet, omdat de uiteindelijke richting naar mijn idee toch bepaald wordt door de
drang in de natuur naar een steeds “hoger” evenwicht.
Maar goed, laat ik mijn bijdrage aan de evolutie maar even
voor wat het is. Het is zo abstract en het geeft mij niet de dagelijkse energie
om voort te gaan. Waarom wil ik dan een beter mens worden?
Laat ik het dicht bij
mijzelf houden, want ik geloof dat ik er een beetje omheen praat.
Beter mens worden, betekent allereerst op zoek te gaan naar
je eigen “goddelijke” kern, naar je Boeddha-natuur of Christusnatuur. In mijn geval betekent het vooral dat ik de
afgelopen jaren steeds meer ben gaan beseffen wie ik dacht te zijn, maar wie ik
niet ben. Geleidelijk aan begon ik afstand te nemen van mijn ego en ook van mijn bezittingen. Uiteindelijk neem ik
slechts een weekendtas met persoonlijke spulletjes mee als ik tzt naar Suriname
emigreer. Natuurlijk, er is niets mis
met het bezit van aardse spullen. Het gaat om je houding tegenover die spullen.
In mijn geval kon ik mijn houding niet veranderen zonder er afstand van te doen.
Ik kan nu genieten van mooie spullen
zonder ook maar enige drang te hebben ze te willen bezitten.
Meer afstand nemen van je ego en je realiseren dat je
slechts een meer of minder vertekend beeld kunt hebben van de wereld om je
heen, maakt de weg vrij “het licht in de
ander te zien” en daarmee jezelf te zien.
Waarom ga ik deze weg?
Eigenlijk om praktische redenen.
Een leven van kindermishandeling,
stressvol en energie lekkend werk, een dramatisch huwelijk van 23 jaar
eindigend in zelfmoord, hebben mij
zoveel pijn gedaan dat ik gedwongen was uit de chaos een nieuw evenwicht tot
stand te brengen. Een evenwicht welke ik
uitsluitend in het diepste van mijzelf kan vinden. Kortom, laten we maar zeggen dat mijn weg
gedreven is door zelf therapeutische overwegingen.
Een andere, maar wel samenhangend met de vorige reden, is dat ik de zin van mijn leven ( in
praktische zin) alleen maar vorm kan geven
in het Westen (=samenleving), in mijn contacten met andere mensen. Als ik iets in
positieve zin kan betekenen in het leven van een ander, geeft dat mij een fijn
gevoel. Of wanneer ik gewoon een
werkelijke verbinding voel met een ander mens, geeft mij dat ook een fijn
gevoel. Volgens mij voel ik dan mijn
mens-zijn en word ik daarmee weer ietsje
meer een “beter” mens.
Pim Vos
Pim Vos
6 februari 2012
